MỤC TIÊU CHIẾN ĐẤU CỦA QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM QUA CÁC THỜI KỲ CÁCH MẠNG

MỤC TIÊU CHIẾN ĐẤU CỦA QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN VIỆT NAM

QUA CÁC THỜI KỲ CÁCH MẠNG

Thời kỳ đấu tranh giành chính quyền

Trong thời kỳ đấu tranh giành chính quyền (1930 - 1945), mục tiêu của cách mạng Việt Nam là đánh đuổi đế quốc, giành độc lập dân tộc, đánh đổ phong kiến, giành chính quyền về tay nhân dân lao động. Trong bài "Kính cáo đồng bào" viết ngày 6 tháng 6 năm 1941, lãnh tụ Hồ Chí Minh đă viết: "Trong lúc này quyền lợi dân tộc giải phóng cao hơn hết thảy. Chúng ta phải đoàn kết lại đánh đổ bọn đế quốc và bọn việt gian đặng cứu giống ṇi ra khỏi nước sôi lửa bỏng"¹. Người kêu gọi toàn dân đoàn kết đấu tranh, bởi v́, có "đoàn kết mới có lực lượng, có lực lượng mới giành được độc lập, tự do". 

Độc lập, tự do, chính quyền về tay nhân dân là mục tiêu trực tiếp, trước mắt của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ 1930 - 1945. Bởi v́, trong thời kỳ đó, đất nước ta c̣n bị thực dân Pháp cai trị; nhân dân lao động c̣n bị chế độ phong kiến áp bức, bóc lột. Yêu cầu bức thiết nhất của dân tộc ta, nhân dân ta lúc đó là giải phóng dân tộc, là độc lập tự do, ruộng đất cho dân cày. Ngày 22 tháng 12 năm 1944, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân ra đời gánh vác sứ mệnh làm ṇng cốt cho toàn dân đánh Pháp, đuổi Nhật, lật đổ chế độ phong kiến, giành độc lập tự do. 

Ngay từ đầu thành lập, Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đội được Đảng và Bác Hồ xác định mục tiêu chiến đấu là giành độc lập, giành chính quyền về tay nhân dân. Mục tiêu đó là phương hướng chỉ dẫn quân đội ta hoạt động, phấn đấu trong suốt những năm tháng đấu tranh giành chính quyền. Vừa mới ra đời, quân đội ta đă nhanh chóng tham gia cùng toàn dân đấu tranh chống đế quốc, chống phong kiến theo mục tiêu mà Đảng ta và Bác Hồ đă xác định. Mục tiêu đó được thể hiện trong Mười lời thề danh dự của đội quân giải phóng Việt Nam. Đó là, "Hy sinh tất cả v́ Tổ quốc Việt Nam, chiến đấu đến giọt máu cuối cùng để chống xâm lược và bọn việt gian phản quốc, để giải phóng cho toàn dân Việt Nam, làm cho nước Việt Nam trở nên một nước Dân chủ, Độc lập, Tự do, ngang hàng với các nước dân chủ trên thế giới ². Mục tiêu chiến đấu, sứ mệnh lịch sử của Quân đội nhân dân Việt Nam cũng được thể hiện trong tên gọi của nó lúc bấy giờ: Giải phóng quân.

Trung thành với mục tiêu, lư tưởng chiến đấu của ḿnh, trong thời kỳ đấu tranh giành chính quyền, Quân đội nhân dân Việt Nam đă tích cực, hăng hái tham gia chiến đấu chống thực dân, phong kiến, làm nòng cốt cho toàn dân tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Đất nước được giải phóng, dân tộc được độc lập, nhân dân được tự do, Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam châu á được thành lập. Mục tiêu trước mắt của cách mạng Việt Nam đă hoàn thành. Quân đội nhân dân Việt Nam cũng hoàn thành vẻ vang mục tiêu chiến đấu trước mắt của ḿnh.

   Thời kỳ đấu tranh bảo vệ thành quả cách mạng, kháng chiến chống thực dân Pháp.

Ngày mồng 2 tháng 9 năm 1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh long trọng đọc Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng ḥa. Sau mấy mươi năm bị thực dân, đế quốc đô hộ, giờ đây, dân tộc Việt Nam được độc lập, nhân dân Việt Nam được tự do; chính quyền đă về tay nhân dân. Tuy nhiên, trong khi tuyên bố khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh không quên kêu gọi toàn dân tộc đoàn kết thành sức mạnh để bảo vệ nền độc lập, tự do đó. Lời kết thúc bản Tuyên ngôn độc lập cũng là lời hiệu triệu toàn dân "đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy ³.

Giữ vững quyền tự do, độc lập chính là mục tiêu cụ thể, trước mắt của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ 1946 - 1954. Khi thực dân Pháp trở lại xâm lược Việt Nam, Đảng và Bác Hồ ra lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, chủ trương vừa kháng chiến vừa kiến quốc, vừa đánh giặc để bảo vệ độc lập dân tộc, vừa đánh đổ giai cấp địa chủ phong kiến, đem lại ruộng đất cho dân cày, tích cực xây dựng chế độ mới - chế độ dân chủ nhân dân tiến lên chủ nghĩa xă hội. Trong "Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến", Chủ tịch Hồ Chí Minh đă nêu rơ mục tiêu của cách mạng Việt Nam giai đoạn 1946 - 1954: "Chúng ta thà hy sinh tất cả, chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ"; "Ta phải hy sinh đến giọt máu cuối cùng để giữ ǵn đất nước". Mục tiêu đó là cơ sở để Đảng ta xác định mục tiêu chiến đấu cụ thể, trực tiếp của Quân đội nhân dân Việt Nam. Lúc này, Giải phóng quân Việt Nam đă thành Vệ quốc đoàn: từ mục tiêu giải phóng dân tộc, quân đội ta chuyển sang thực hiện mục tiêu bảo vệ Tổ quốc. Giải phóng dân tộc là mục tiêu của thời kỳ đấu tranh giành chính quyền; bảo vệ Tổ quốc là mục tiêu chiến đấu của quân đội ta thời kỳ xây dựng và bảo vệ chính quyền, khi đất nước đă được độc lập.

Ngày 12 tháng 12 năm 1946, Ban Thường vụ Trung ương Đảng ra chỉ thị "Toàn dân kháng chiến", trong đó chỉ rõ mục tiêu chung là đánh phản động thực dân Pháp xâm lược, giành thống nhất và độc lập. Đối với lực lượng vũ trang, Đảng ta chỉ rơ mục tiêu chiến đấu cụ thể là: "Phải ủng hộ Chính phủ kháng chiến và Hồ Chí Minh; phải bảo vệ tính mệnh, tài sản cho dân"⁴. Mục tiêu đó cũng được phản ánh rõ trong các khẩu hiệu tuyên truyền thời kỳ kháng chiến là:

"Đánh thực dân Pháp!

Bảo toàn lănh thổ!

Giữ vững chủ quyền!

Đánh đổ chính quyền bù nhìn!

Củng cố cộng ḥa dân chủ!"⁵

Trong tác phẩm Kháng chiến nhất định thắng lợi, đồng chí Trường-Chinh viết: "Quân đội của ta là quân đội cách mạng của nhân dân, vì nhân dân mà chiến đấu.

Mục tiêu chiến đấu của quân đội ta gắn liền với nhiệm vụ cách mạng Việt Nam qua từng giai đoạn. Cuộc cách mạng của ta hiện nay là cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Cho nên mục tiêu chiến đấu trước mắt của quân đội ta là độc lập dân tộc và dân chủ mới. Nói một cách khác, quân đội ta hy sinh chiến đấu để tiêu diệt quân cướp nước và bán nước, cụ thể là thực dân Pháp và bè lũ tay sai của chúng (bọn này đại biểu cho giai cấp địa chủ phong kiến và tầng lớp tư sản mại bản), xây dựng một nước Việt Nam độc lập, thống nhất  và dân chủ mới"⁶.

Trong quá tŕnh chiến đấu chống xâm lược, Đảng ta xác định cho quân đội ta những mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể phù hợp với từng thời điểm. Đó là nhiệm vụ bảo vệ Trung ương Đảng và Hồ Chí Minh, bảo vệ Chính phủ kháng chiến, bảo vệ khu căn cứ địa; ngăn chặn làm chậm bước tiến của quân đội Pháp; tiêu diệt nhiều sinh lực địch, giải phóng nhiều vùng dân cư, tiến tới đánh bại quân đội viễn chinh Pháp ở Việt Nam, góp phần đắc lực vào việc lập lại hòa bình ở Đông Dương. Việc thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, trước mắt chính là để tiến tới thực hiện thành công mục tiêu chung, tổng quát của cả một thời kỳ lịch sử.

Sau chín năm kháng chiến, Quân đội nhân dân Việt Nam đă cùng với toàn Đảng, toàn dân đánh bại quân đội xâm lược Pháp. Ngày 10 tháng 10 năm 1954, đoàn quân cách mạng tiến về giải phóng Thủ đô, hoàn thành mục tiêu chiến đấu mà Đảng và Bác giao cho trong thời kỳ này.

Trong "Lời kêu gọi sau khi Hội nghị Giơnevơ thành công", ngày 22 tháng 7 năm 1954, Chủ tịch Hồ Chí Minh đă khái quát mục tiêu của cách mạng Việt Nam thời kỳ 1946 - 1954, (và cũng là mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam): "V́ ḥa b́nh thống nhất, độc lập, dân chủ của Tổ quốc mà tám chín năm nay, nhân dân, quân đội, cán bộ và Chính phủ ta đoàn kết chặt chẽ, trên dưới một ḷng, chịu đựng gian khổ, vượt mọi khó khăn, kiên quyết kháng chiến và đã giành được nhiều thắng lợi vẻ vang"⁷.

Thời kỳ xây dựng và bảo vệ chủ nghĩa xă hội ở Miền Bắc, đấu tranh giải phóng Miền Nam, thống nhất nước nhà.

Ngày 21 tháng 7 năm 1954, Hội nghị Giơnevơ về Đông Dương kết thúc. "Hiệp định đ́nh chỉ chiến sự ở Việt Nam" quy định lấy vĩ tuyến 17 làm giới tuyến quân sự tạm thời để lực lượng hai bên tập kết; thời gian tổng tuyển cử thống nhất nước nhà được ấn định vào tháng 7 năm 1956. Lịch sử cách mạng Việt Nam và lịch sử Quân đội nhân dân Việt Nam chuyển sang một thời kỳ mới: thời kỳ xây dựng và bảo vệ chủ nghĩa xă hội ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà.

Ngay sau khi Hội nghị Giơnevơ thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đă kêu gọi toàn Đảng, toàn dân, toàn quân "phải ra sức đấu tranh để củng cố ḥa b́nh, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập và dân chủ trong toàn quốc"⁸. Đề cập đến nhiệm vụ cách mạng Việt Nam trong thời kỳ này, Báo cáo tại Hội nghị lần thứ sáu của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam do Chủ tịch Hồ Chí Minh tŕnh bày ngày 15 tháng 7 năm 1954 viết: "Tình hình mới định ra 3 nhiệm vụ mới là:

1. Tranh thủ và củng cố hòa bình, hoàn thành thống nhất, độc lập, dân chủ trong toàn quốc;

2. Tăng cường lực lượng quân đội nhân dân, xây dựng một quân đội nhân dân mạnh mẽ và thích hợp với yêu cầu của t́nh thế mới;

3. Tiếp tục thực hiện người cày có ruộng; ra sức phục hồi sản xuất, chuẩn bị điều kiện kiến thiết nước nhà"⁹.

Báo cáo của Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định mục tiêu nhất quán của cách mạng Việt Nam là hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ. Báo cáo viết: "Mục đích bất di bất dịch của ta vẫn là hòa bình, độc lập, thống nhất, dân chủ"¹⁰.

Nghị quyết của Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam về tình hình mới, nhiệm vụ mới, về chính sách mới của Đảng, họp tháng 9 năm 1954 cũng xác định mục tiêu, nhiệm vụ của cách mạng trong thời kỳ mới là: "Đấu tranh thực hiện Hiệp định đình chiến, đề pḥng và khắc phục mọi âm mưu phá hoại Hiệp định đình chiến để củng cố ḥa b́nh, ra sức hoàn thành cải cách ruộng đất, phục hồi và nâng cao sản xuất, tăng cường xây dựng Quân đội nhân dân để củng cố miền Bắc, giữ vững và đẩy mạnh cuộc đấu tranh chính trị của nhân dân miền Nam, đặng củng cố ḥa b́nh, thực hiện thống nhất, hoàn thành độc lập, dân chủ trong toàn quốc"¹¹.

Về vai tṛ, mục tiêu, nhiệm vụ chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam, Nghị quyết viết: "Quân đội nhân dân Việt Nam là trụ cột chủ yếu nhất, chắc chắn nhất để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ ḥa b́nh"...; "Quân đội nhân dân c̣n phải gánh vác nhiệm vụ chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn biên cương, củng cố trật tự cách mạng, tiêu diệt thổ phỉ, đặc vụ, v.v... Quân đội nhân dân cũng là một đội quân công tác, nó cần phải giúp Chính phủ tiến hành tiếp thu vùng nông thôn mới giải phóng, tiếp quản thành thị, củng cố chính quyền, cải cách ruộng đất, phục hồi kinh tế và hàn gắn vết thương chiến tranh".

Trong dịp kỷ niệm 10 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đă gửi thư khen cán bộ, chiến sĩ quân đội đă luôn cố gắng làm tṛn nhiệm vụ vẻ vang trong tám, chín năm kháng chiến. thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ, Người giao nhiệm vụ cho quân đội ta là phải làm hậu thuẫn vững chắc cho cuộc đấu tranh để củng cố ḥa b́nh, bảo vệ Tổ quốc, thực hiện thống nhất nước nhà, hoàn thành độc lập và dân chủ trong toàn quốc.

Như vậy, từ khi hòa bình lập lại, tình hình, nhiệm vụ cách mạng có nhiều bước phát triển mới; mục tiêu cách mạng cũng có sự phát triển cho phù hợp, do đó, mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kỳ 1954 - 1975 cũng có sự phát triển mới.

Nếu trong kháng chiến chống thực dân Pháp, mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam là bảo vệ độc lập, tự do, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ dân chủ nhân dân sau khi hòa bình lập lại, đất nước tạm chia làm hai miền với hai nhiệm vụ cách mạng khác nhau, mục tiêu chiến đấu của quân đội ta là: bảo vệ chế độ xă hội chủ nghĩa ở miền Bắc, đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà, đưa cả nước tiến lên chủ nghĩa xă hội.

Mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam thời kỳ 1954 - 1975 vẫn thống nhất và nhất quán với mục tiêu chiến đấu thời kỳ 1945 - 1954 nhưng có nội dung mới. Đó là độc lập, tự do, ḥa b́nh thống nhất và chủ nghĩa xă hội.

Sở dĩ Đảng xác định mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam trong thời kỳ này vẫn là độc lập dân tộc, tự do cho nhân dân vì đất nước vẫn chưa được độc lập hoàn toàn. Nhân dân miền Nam vẫn bị đế quốc và bè lũ tay sai áp bức, bóc lột, chưa được giải phóng. Khi đất nước vẫn tạm chia làm hai miền th́ mục tiêu bức thiết đặt ra là phải thống nhất đất nước. Khác với thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp 1946 - 1954, đặc điểm của thời kỳ 1954 - 1975 là Đảng lănh đạo cả nước cùng một lúc thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược với những mục tiêu chiến lược khác nhau: miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xă hội và làm hậu thuẫn cho cách mạng miền Nam; miền Nam tiếp tục đấu tranh hoàn thành các mục tiêu dân tộc, dân chủ, thống nhất đất nước. Đặc điểm đó cũng chi phối đến mục tiêu chiến đấu của quân đội. Cùng một lúc, Quân đội nhân dân Việt Nam phấn đấu thực hiện các mục tiêu trên cả hai miền: bảo vệ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xă hội ở miền Bắc và chiến đấu chống quân xâm lược giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Tại Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa II), Đảng ta đă xác định mục tiêu, nhiệm vụ của Quân đội nhân dân Việt Nam trong giai đoạn mới là: "Bảo vệ công cuộc củng cố và xây dựng miền Bắc tiến dần lên chủ nghĩa xă hội; bảo vệ chủ quyền, lănh thổ và an ninh cả nước Việt Nam dân chủ cộng hòa làm hậu thuẫn cho cuộc đấu tranh để củng cố hòa bình, thực hiện thống nhất nước nhà, hoàn thành độc lập và dân chủ trong cả nước, sẵn sàng đập tan mọi âm mưu xâm lược của chủ nghĩa đế quốc, chủ yếu là đế quốc Mỹ và tay sai"¹².

Mục tiêu chiến đấu để bảo vệ chủ nghĩa xă hội ở miền Bắc, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội là mục tiêu xuyên suốt của quân đội ta trong thời kỳ 1954 - 1975. Mục tiêu đó được cụ thể hóa thành từng mục tiêu, nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với t́nh h́nh, nhiệm vụ của cách mạng và của quân đội trong từng thời điểm.

Trong lúc cả nước tập trung nhiệm vụ đấu tranh để thực hiện Hiệp định Giơnevơ, mục tiêu của Quân đội nhân dân Việt Nam là bảo vệ độc lập, ḥa b́nh, chủ nghĩa xă hội ở miền Bắc và làm hậu thuẫn cho đồng bào miền Nam đấu tranh để tổng tuyển cử tự do, thống nhất Tổ quốc theo đúng tinh thần của Hiệp định.

Khi đế quốc Mỹ đưa quân ồ ạt xâm lược miền Nam ḥng biến miền Nam thành thuộc địa kiểu mới lâu dài của Mỹ, Đảng xác định mục tiêu chiến đấu của quân đội là vừa bảo vệ miền Bắc xă hội chủ nghĩa, vừa chiến đấu chống Mỹ, giải phóng miền Nam. Khi đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh, mở rộng chiến tranh xâm lược ra miền Bắc xă hội chủ nghĩa bằng không quân và hải quân nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc đối với cách mạng miền Nam, Đảng xác định mục tiêu chiến đấu của quân đội ta là chiến đấu bảo vệ vững chắc miền Bắc xă hội chủ nghĩa, giải phóng miền Nam, hoàn thành cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân trong cả nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xă hội.

Để bảo vệ miền Bắc xă hội chủ nghĩa, Đảng xác định mục tiêu của quân đội là đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của đế quốc Mỹ ở miền Bắc, bảo vệ vững chắc các cơ sở kinh tế, chính trị, xă hội của đất nước, bảo vệ Trung ương Đảng, bảo vệ nhân dân lao động, xây dựng chủ nghĩa xă hội.

Để giải phóng miền Nam, Đảng xác định mục tiêu, nhiệm vụ chiến đấu của quân đội là tiêu diệt một phần quan trọng sinh lực và phương tiện chiến tranh của Mỹ, đánh bại ý chí xâm lược của quân đội Mỹ, đánh sập hệ thống ngụy quân và ngụy quyền Sài G̣n, tạo điều kiện cho toàn dân tổng tiến công và nổi dậy giành chính quyền, giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Đối với cả nước, mục tiêu chung là, tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược, buộc quân Mỹ phải rút hết về nước; đánh đổ ngụy quân, ngụy quyền bảo vệ vững chắc miền Bắc xă hội chủ nghĩa, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Mục tiêu chiến đấu của Quân đội nhân dân Việt Nam lúc này được thể hiện rất rơ trong bài thơ chúc tết của Bác Hồ năm 1969 là:

      "V́ độc lập, v́ tự do

      Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào".

Ngày 20 tháng 7 năm 1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi quân dân cả nước "triệu người như một, nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, không sợ hy sinh, gian khổ, kiên trì đẩy mạnh cuộc kháng chiến, quyết chiến, quyết thắng, đánh cho quân Mỹ phải rút hết sạch, đánh cho ngụy quân ngụy quyền sụp đổ hết, giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, tiến tới thống nhất nước nhà"¹³.

Để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước giao cho, Quân đội nhân dân Việt Nam đă anh dũng chiến đấu chống giặc trên cả hai miền Nam Bắc. ở miền Nam, Quân giải phóng miền Nam đă liên tục đánh bại các chiến dịch hành quân càn quét, cướp bóc của địch; đánh bại các chiến lược "Chiến tranh đặc biệt", "Chiến tranh cục bộ", "Việt Nam hóa chiến tranh"; tiêu diệt nhiều sinh lực và phương tiện chiến tranh của quân Mỹ và tay sai, giải phóng nhiều vùng dân cư, tạo thế cho cuộc đấu tranh của nhân dân trên cả ba vùng chiến lược, đẩy quân Mỹ ngụy vào thế thua, bị động, lúng túng.

ở miền Bắc, các lực lượng vũ trang nhân dân đă anh dũng đánh bại cuộc chiến tranh phá hoại bằng không quân và hải quân của Mỹ, bắn rơi nhiều máy bay, nhiều tàu chiến, bắt sống nhiều giặc lái, đánh sập ư chí mở rộng chiến tranh ra miền Bắc của quân đội Mỹ, buộc Mỹ phải xuống thang chiến tranh và cuối cùng chấp nhận đàm phán với Việt Nam, kư kết hiệp định Pari về Việt Nam và phải rút toàn bộ quân xâm lược ra khỏi Việt Nam vào năm 1973, chấm dứt 20 năm can thiệp và xâm lược Việt Nam của đế quốc Mỹ.

Thừa thắng xốc tới, quân và dân miền Nam đồng loạt tổng tiến công và nổi dậy giải phóng hoàn toàn miền Nam. Ngày 30 tháng 4 năm 1975, lá cờ giải phóng tung bay trước ṭa nhà chính của Dinh Độc lập, miền Nam hoàn toàn giải phóng, non sông Việt Nam đă được thu về một mối.

Quân đội nhân dân Việt Nam đă đóng góp xứng đáng vào thắng lợi chung của cả nước, đă hoàn thành xuất sắc các mục tiêu và nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho.

Thời kỳ cả nước tiến lên chủ nghĩa xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xă hội chủ nghĩa.

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 toàn thắng, giải phóng hoàn toàn miền Nam, kết thúc 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, mở ra một bước ngoặt mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Nước Việt Nam đi vào kỷ nguyên độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội.

Tháng 9 năm 1975, sau ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng 4 tháng, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam khóa III đă họp và chỉ rơ cách mạng Việt Nam đă chuyển sang giai đoạn mới: "Từ chiến tranh chuyển sang ḥa b́nh, từ một nửa nước bị chủ nghĩa thực dân mới chia cắt và thống trị sang cả nước độc lập và thống nhất, từ hai nhiệm vụ chiến lược, cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xă hội chủ nghĩa, sang một nhiệm vụ chiến lược là làm cách mạng xă hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xă hội trong cả nước"¹⁴. Về nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam sau khi thống nhất đất nước, Hội nghị xác định nhiệm vụ chiến lược của cách mạng trong giai đoạn mới là: hoàn thành thống nhất nước nhà, đưa cả nước tiến nhanh, tiến mạnh, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội; miền Bắc phải tiếp tục đẩy mạnh sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và hoàn thiện quan hệ sản xuất xă hội chủ nghĩa, miền Nam phải đồng thời tiến hành cải tạo xă hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xă hội.

Sau khi đất nước được thống nhất về mặt Nhà nước, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng Cộng sản Việt Nam họp từ 14 đến 20 tháng 12 năm 1976 đă khái quát nhiệm vụ chung của cách mạng xă hội chủ nghĩa ở nước ta, đồng thời chỉ rơ mục tiêu phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta trong thời kỳ mới là "Xây dựng thành công Tổ quốc Việt Nam ḥa b́nh, độc lập, thống nhất và xă hội chủ nghĩa, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới v́ ḥa b́nh, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xă hội"¹⁴.

Trên cơ sở mục tiêu, nhiệm vụ cách mạng Việt Nam trong thời kỳ mới, Đảng xác định mục tiêu, nhiệm vụ của quân đội là: "Ra sức bảo vệ sự nghiệp cách mạng xă hội chủ nghĩa và xây dựng chủ nghĩa xă hội của nhân dân ta...; bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lănh thổ, vùng trời, vùng biển, biên giới và hải đảo của nước Việt Nam thống nhất"¹⁵.

Nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiếp tục được khẳng định tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng Cộng sản Việt Nam là "Xây dựng thành công chủ nghĩa xă hội" và "sẵn sàng chiến đấu bảo vệ vững chắc Tổ quốc xã hội chủ nghĩa"; tiếp tục khẳng định mục tiêu "xây dựng thành công Tổ quốc Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất và xă hội chủ nghĩa" đă được Đảng ta đề ra trước đây.

Từ năm 1986, Việt Nam thực hiện công cuộc đổi mới đất nước trong điều kiện kinh tế - xă hội gặp nhiều khó khăn và các thế lực thù địch tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại nhiều mặt chống Việt Nam. Tại Đại hội VI, Đảng ta kêu gọi "Toàn Đảng, toàn dân, và toàn quân ta đoàn kết một ḷng, quyết tâm đem hết tinh thần và lực lượng, tiếp tục thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng thành công chủ nghĩa xă hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa"¹⁶; "Phát huy sức mạnh tổng hợp của đất nước và xă hội, quyết đánh thắng cuộc chiến tranh phá hoại nhiều mặt, đồng thời có kế hoạch sẵn sàng đối phó thắng lợi với mọi t́nh huống do kẻ thù gây ra". Về quốc pḥng - an ninh, Đại hội VI của Đảng nhấn mạnh nhiệm vụ phải ra sức bảo vệ chủ quyền và giữ vững an ninh các tuyến biên giới, vùng trời, vùng biển và hải đảo, xây dựng và củng cố bộ đội biên pḥng vững mạnh.

Tại Đại hội VIII, Đảng ta rút ra bài học quan trọng của cách mạng Việt Nam là giữ vững mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xă hội trong quá tŕnh đổi mới; đồng thời tiếp tục khẳng định mục tiêu, yêu cầu sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới là: "Bảo vệ vững chắc độc lập, an ninh, chủ quyền và toàn vẹn lănh thổ của đất nước, bảo vệ nhân dân, bảo vệ Đảng, bảo vệ chế độ xă hội chủ nghĩa".

Năm 2001, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng Cộng sản Việt Nam đă họp, tổng kết 15 năm đổi mới đất nước và đề ra phương hướng lănh đạo công cuộc xây dựng chủ nghĩa xă hội và bảo vệ Tổ quốc xă hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới - thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Mục tiêu của cách mạng Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước được Đại hội xác định rơ hơn, đầy đủ hơn. Nghị quyết của Đại hội IX viết: "Mục tiêu chung là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh"¹⁷. Từ mục tiêu chung đó, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta được xác định là: "Bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lănh thổ; bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội và nền văn hóa; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xă hội chủ nghĩa, bảo vệ sự nghiệp đổi mới và lợi ích quốc gia, dân tộc"¹⁸.

Ngày 12 tháng 7 năm 2003 Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa IX ra Nghị quyết về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong t́nh h́nh mới. Nghị quyết khẳng định: "Độc lập dân tộc và chủ nghĩa xă hội là mục tiêu cơ bản của cách mạng Việt Nam và cũng là lợi ích căn bản của quốc gia"¹⁸. Do đó, "Nhiệm vụ bảo vệ độc lập dân tộc luôn luôn gắn liền với bảo vệ chủ nghĩa xă hội¹⁹.

Trên cơ sở mục tiêu bảo vệ Tổ quốc đă được xác định trong Đại hội IX, Nghị quyết về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới cụ thể hóa mục tiêu bảo vệ đó như sau:

Một là, bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lănh thổ;

Hai là, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xă hội chủ nghĩa;

Ba là, bảo vệ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước;

Bốn là, bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc;

Năm là, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xă hội và nền văn hóa;

Sáu là, giữ vững ổn định chính trị và môi trường hòa bình, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩ ²⁰.

Như vậy, từ năm 1976, khi cả nước thống nhất cùng đi lên chủ nghĩa xă hội đến nay. Mục tiêu của cách mạng Việt Nam vẫn được giữ vững. Quân đội nhân dân Việt Nam vẫn kiên định mục tiêu, lư tưởng chiến đấu là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xă hội.

---

¹. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2000, tập 5, tr. 329-330.

². Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2000, tập 5, tr. 35.

³. Lời thề thứ nhất trong Mười lời thề danh dự của quân nhân Quân đội nhân dân Việt Nam.

⁴. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG. H. 2000, tập 3, tr. 1.

⁵. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2000, tập 3, tr. 198.

⁶. Bộ Quốc pḥng - Viện Lịch sử quân sự Việt Nam; Quân đội nhân dân Việt Nam - Biên niên sự kiện, Nxb QĐND, H. 2002, tr. 14.

⁵. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2000, tập 3, tr. 556.

⁶, 10. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2000, tập 8 (1945 - 1947), tr. 153, 154.

⁷. Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam, trích Văn kiện Đảng, tập 2, Nxb Sách giáo khoa Mác - Lênin, 1979, tr. 126.

⁸. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2001, tập 15, (1954), tr. 228.

⁹. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2001, tập 15, (1954), tr. 228.

¹⁰, 15. Hồ Chí Minh, Về vấn đề quân sự, Nxb ST, H. 1975, tr.n228, 289.

¹¹. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2001, tập 15, (1954), tr. 287.

¹². Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng, Toàn tập, Nxb CTQG, H. 2002, tập 18 (1957), tr. 287.

¹³. Hồ Chí Minh, Về vấn đề quân sự, Nxb ST, H. 1975, tr. 468.

¹⁴. Đảng Lao động Việt Nam, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 24, tr. 6.

¹⁵. Đảng Cộng sản Việt Nam, Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV, Nxb ST, H. 1977, tr. 67.

¹⁶. Viện Lịch sử quân sự Việt Nam - Quân đội nhân dân Việt Nam - Biên niên sự kiện, Nxb Quân đội nhân dân, H. 2002, tr. 331.

¹⁷. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI, Nxb ST, H. 1987, tr. 39.

¹⁸, 24. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng, Nxb CTQG, H. 2001, tr. 22.

¹⁹, 26. Tài liệu học tập nghị quyết Hội nghị lần thứ tám BCHTW Đảng khóa IX, Nxb CTQG, H. 2003, tr. 14 - 15.

²⁰. Tài liệu học tập nghị quyết Hội nghị lần thứ tám BCHTW Đảng khóa IX, Nxb CTQG, H. 2003, tr. 45 - 46.